IShIDning rivojlanish strategiyasi va undan diniy doiralarga qarshi foydalanish

Umar Shahid

Islomning dushman kuchlari tomonidan IShID loyihasining yaratilishi Islomni obro‘sizlantirish, jihodiy konsensusni yo‘q qilish, jihodiy harakatlarni band qilish, musulmonlarga orqadan hujum qilish, musulmonlarning o‘z o‘tmishdoshlari va yetakchilariga bo‘lgan ishonchini yo‘qotish uchun qilingan harakatdir.

Islomga qarshi kuchlar bu loyihadan Iroq, Suriya, Libiya, Yaman, Somali, Afg‘oniston va Afrika qit’asida foydalangan. Endi bu loyiha islomning dushman kuchlarining razvedka tashkilotlari tomonidan o’z zimmasiga oldi. Afg‘onistondagi bosqinchilar va ularning qullariga qarshi muqaddas jihod yo‘liga to‘siqlar yaratish maqsadida o‘ylab topilgan IShIDning Xuroson bo‘limi Afg‘onistonda islomiy tuzum hukmronligidan oldin ham, undan keyin ham kerakli natijani bermadi va u yerda ular uchun xavfsiz boshpana yaratish uchun zamin tayyorlab qoʻyilgan, ularning faoliyatiga toqat qilinmoqda va islomning dushman kuchlarining ishonchli vakillari bilvosita bu loyihaning taʼsirini barcha qabilalarga tarqatishga harakat qilmoqdalar. Pokistonda muqaddas joylarni, marosimlarni, diniy markazlarni va islom madaniyatini himoya qilish uchun asboblarini ishlatadigan har qanday kishiga qarshi foydalanish kerak.

IShID loyihasining asosiy maqsadlari orasida Deobandi fikri va kasbi bilan bog’liq olimlar va maktablar bor. Shuningdek, Pokistondagi aksariyat Deobandi olimlari tomonidan qo‘llab-quvvatlangan Jamiyat Ulema Islom IShIDning birinchi darajali nishonlaridan biridir. Jamiyat Ulema Islom oxirgi yigirma yil ichida bosqinchilarga qarshi jihodni qoʻllab-quvvatlagan yagona tashkilot edi. So‘nggi bir necha oy ichida yuzlab diniy olimlar, maktab o‘quvchilari va oddiy musulmonlar qonga botgan Bajour va Balujistonda ularning yig‘inlariga qilingan shafqatsiz va qonli hujumlardan so‘ng, endi IShID diniy olimlar va taniqli shaxslarni sirli va maqsadli o‘ldirishga aylandi.

Janubiy Vaziriston Jamiyat Ulema Islomning sobiq rahbari va mahalliy olimlardan biri Maulvi Mirzo Janga qilingan hujum IShIDning so‘nggi hujumi bo‘lib, u shahid bo‘ldi. Bu hujumdan maʼlum boʻladiki, IShID qabilaviy hududlarda asta-sekin taʼsirga ega boʻlib, Deobandi mafkurasi va kasbiga aloqador boʻlgan, shariatni amalga oshirish shiorini koʻtargan har bir kishi IShID loyihasining nishonlari roʻyxatiga kiritiladi.

Al-Mursad o’z manbalaridan olgan ma’lumotlardan ko’rinib turibdiki, IShID ta’sirining tarqalishi va ular tomonidan Deobandi mafkurasi va kasbiga aloqador diniy ulamolarning maqsadli o’ldirilishi Islom dushman kuchlarining yangi strategiyasidir. Ular o’zlarining proksi tashkilotlari orqali amalga oshirishni xohlashadi va amalga oshirishda bu strategiya IShIDning Xuroson bo’limi tomonidan qo’llaniladi, uning qarorgohi Baluchistonga ko’chirilgan va unga kuch berilgan va olimlar, maktablar va Deobandi fikrlilarga nisbatan ko’proq hujumlar uyushtirilishi mumkin. Yaqin kelajakda ushbu strategiyaga muvofiq guruhlar.

Shu sababli, Deobandiy olimlar va izdoshlari, talabalar va ularning maktablari yangi fitnaga e’tibor berishlari, IShID loyihasini yo’q qilish uchun fikriy va da’vat ishlarini olib borishlari va bu sohada umumiy musulmonlar o’rtasida dalda va umumiy ishtiyoq yaratishlari kerak.

leave a reply