Afg’oniston va Pokiston o’rtasidagi qorong’u munosabatlarning asosiy omillari

 

Noman Xervi

Afg’oniston tarix davomida Pokistonning xayrixoh qo’shnisi bo’lib qolgan, Pokiston Hindiston bilan urushlarda og’ir va xavfli sharoitlarga duch kelgan; Ammo Islom birodarlik va yaxshi qo‘shnichilik tamoyillariga ko‘ra, Afg‘oniston bu imkoniyatlardan foydalanib, Pokiston bilan tarixiy muammolarini muhokama qilish uchun hech qanday chora ko‘rmadi.

Sovet Ittifoqi Afg’onistonni ishg’ol qilgan bo’lsa-da, issiq suvga erishish umidida, Pokistonda kommunistik inqilob yaratishni rejalashtirgan va Pokistonning to’liq yoki bir qismini bosib olishni xohlagan.

Amerika Afg’onistonga bostirib kirganida, uning ikkinchi maqsadi Pokiston va yadro quroli edi.

Ammo afg’onlarning ikkala qudratli davlatga qarshi kurashi ham Pokistonni saqlab qoldi.

Islom Amirligi lavozimga kirishgach, Pokistonni qurolli muxoliflari bilan muzokaralar yo’li bilan o’z muammolarini hal qilishga harakat qildi, biroq ba’zi xorijiy manbalarning aralashuvi tufayli Pokiston armiyasida (Pokiston tashqi siyosati o’z maqsadlariga ko’ra tanlangan) bir guruh askarlar paydo bo’ldi. ixtiyoriy) hokimiyatga kelgan, qurolli muxolifat bilan muammolarni muzokaralar yo’li bilan hal qilishga keskin qarshi bo’lgan va Afg’oniston va Islom Amirligi haqida salbiy fikrda edi.

Yuqorida tilga olingan askarlar guruhi Turkiya, Indoneziya, Malayziya, Eron va boshqa baʼzi islomiy davlatlar hamkorligida Islom davlatlarini hozirgi siyosiy va iqtisodiy vaziyatdan olib tashlashni maqsad qilgan Pokistonning sobiq Bosh vaziri Imron Xon siyosatiga hamon qarshi edi. mamlakatlar.

Afg’onistondagi hukmron tizim Pokiston muammolarini hech qanday yon so’ramasdan hal qilish uchun ko’p choralar ko’rdi, lekin bu harbiy guruh umuman qadrlamadi; Boshqa tomondan, muhojirlarga nisbatan yomon munosabatda boʻlish, boshpana izlovchilarni majburan deportatsiya qilish, savdoda muammolar yaratish va jahon sahnasida notoʻgʻri siyosat yuritish orqali Afgʻoniston bilan munosabatlarni yanada qoraygan, zikr etilgan holatlar bilan toʻxtab qolmay, poymol va bombardimon qilgan. Afg’oniston hududi barcha xalqaro normalarga zid.

Shuning uchun aytish mumkinki, Afg’oniston va Pokiston o’rtasidagi keskinlikning asosiy omillari Pokistonning zikr etilgan harbiy guruhining o’zboshimchaliklari; Tahlilchilarga ko’ra, Pokiston xalqi, siyosatchilar va yangi fuqarolik hukumati zikr etilgan guruhni nazorat qilmasa, Pokistonning o’zi ularning o’zboshimchaliklari uchun katta to’lovni to’laydi.

leave a reply