IShID va uning yashirin sirlari

Abu Wahib Jovzjani

Daesh jang maydoniga qadam qo’yib, o’zining rang va pinhoniy sirlarini oshkor qildi. Bu hodisa o’zining dastlabki tashkil etilishida ham sirli belgilarni oshkor qildi, ular ko’rinadigan darajada emas edi, ammo aslida yashirin sirlar mavjud edi.

Daesh tashkilot va harakati o’zining ichki qatlamlari va pinhoniy qismida ko’plab sirlarni yashirib, pinhoniy faoliyat olib bormoqda.

Bu harakat o’zining g’oyalari bo’yicha juda ham sirli ko’rinadi, ammo tadqiqotchilar va siyosiy ilmda tajribaga ega bo’lganlar haqiqatni bilib olishlari mumkin.

Daeshning pinhoniy sirlari:

1. Amerika bilan yashirin bitim: Pentagonning sobiq qo’mondoni Reuterga bergan intervyusida aytishicha, AQSh armiyasi, Turkiyaning bu davlat bilan hamkorlikdagi pozitsiyasini o’zgartirgach, yashirin bitim orqali minglab Daesh jangarilarini Suriya Raqqa poytaxtidan ozod qilishga ruxsat berdi. Bu bitim AQShning Bashar al-Assad kuchlariga qarshi kurashida amalga oshirilgan.

Suriyalik Demokratik Kuchlar vakili bo’lgan general Talal Silo, kurdlar va ayrim arab qabilalaridan tashkil topgan bu kuchlar AQShning yuzi va ovozi sifatida harakat qilganini ma’lum qildi, ular Suriya ichidagi Daeshga qarshi kurashda ishtirok etishgan.

AQSh tomonidan qo’llab-quvvatlangan kuchlar oktyabr oyida Daesh kuchlarini Raqqadan chiqardi. Bir necha haftadan so’ng, noyabr oyi o’rtalarida, Silo o’zini Suriyaning shimolida kurdlarga qarshi bo’lgan Turkiyaga topshirdi. U qo’mondonlikni tark etgandan so’ng, birinchi marta gapirdi va AQSh boshchiligidagi kuchlar avvalgi da’volardan ko’ra ko’proq jangarilarni shaharni tark etishiga ruxsat berganini ma’lum qildi.

Silo Reutersga shunday dedi: “Shaharni tark etish bo’yicha kelishuvga erishildi. Taxminan 4 ming jangari o’z oilalari bilan shaharni tark etishdi. Oldingi da’volarga ko’ra, faqat 500 Daesh jangarisi shaharni tark etgani aytilgan edi.”

Suriyalik demokratik kuchlar va Daesh o’rtasidagi yashirin kelishuv haqida xabar BBC yangiliklari va bu tarmoq tadqiqotlari orqali shu oyning boshida tarqatilgan.

Darhaqiqat, AQSh kuchlari va Daeshning qo’lma-qo’l harakat qilganligi ko’plab axborot va tadqiqot hujjatlarida mavjud bo’lib, bu kichik maqola ularni batafsil keltirishga imkon bermaydi.

Daesh hodisasi AQSh bilan hamkorlik nuqtayi nazaridan yuzaga kelgan va o’zining jangari kuchlari bilan bu hamkorlikni amalda namoyon etdi.

Daesh va mintaqaviy hamda mintaqadan tashqaridagi razvedka kuchlari o’rtasidagi aloqalar hech kim uchun yashirin emas.

leave a reply