Islomda jihod falsafasi

30-bo’lim

Tohir Ahrar

E’tiroz:

Ayrimlar din axloq orqali yoyilgan, kofirlar esa jihod va urush yo‘li bilan emas, musulmonlarning go‘zal axloqi tufayli Islomga kirgan, deyishadi.

Agar amallarimiz, axloqimiz to‘g‘ri bo‘lsa, hamma odamlar Islomni qabul qiladi, axloqimiz to‘g‘ri bo‘lmasa, odamlar Islomni yomon ko‘radilar. Demak, muhim tamoyil jihod emas, axloqdir.

Javob:

Qo’ysangchi; qani endi! Avvalo, axloqni bilib olaylik. Alloh taolo Qur’oni karimda Islom payg‘ambariga (s.a.v.) marhamat qiladi: “Va mana, senda shak-shubhasiz, buyuk axloq bor.

Bir kishi Hazrati Oisha roziyallohu anhodan so‘radi: Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning axloqlari qanday edi? Hazrati Oisha roziyallohu anhu javob berdilar: Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning axloqlari Qur’oni Karim edi. Ya’ni Qur’oni Karimda bor narsa Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning odati va axloqi edi.

Oʻzingiz oʻylab koʻring, Qurʼoni Karimda jihod haqida qancha oyatlar nozil boʻlgan; Binobarin, jihod Rasululloh sollallohu alayhi vasallam axloqlarining bir qismi bo‘lib, uni jihoddan olib tashlash payg‘ambarning fitratlariga nisbatan adolatsizlikdir.

Yana Hazrati Ali roziyallohu anhu Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamdan so‘radilarki, sizning hayot tarzingiz qanday? Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam o‘n yetti narsani hayotlarining odati va yo‘li sifatida ko‘rsatib, o‘n oltinchi sonida aytdilar: “Val Jihod Xalki” mening axloqim kofirlariga qarshi jihoddir.

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning ismlaridan biri Nabi al-malohim va sohib as-Saifdir. Bu ismlar axloqsizlik belgisimi?

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam aytadilar: “Men komil axloqli (eng yaxshi axloqli) odamlar bilan uchrashish va ularga dinni yetkazish uchun yuborilganman”.

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning hayotlariga nazar tashlasak, u zotning fuqarolik hayotining ko‘p qismi jihod bilan shug‘ullangan bo‘lsa, “Makorumul axloq” jihodni ham o‘z ichiga olganligi ayon bo‘ladi. Binobarin, jihod muhim masala bo‘lgan payg‘ambarlik uslubi va mazmunida dinni yoyish, jihodni axloqdan ajratish esa Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning fe’l-atvorini bilmaslikdir.

leave a reply