Islomda jihod falsafasi/ o’nto’qqizinchi qism

Tohir Ahrar

O’n beshinchi e’tiroz:

Bugun baʼzi diniy yigʻinlarda Alloh taolo yoʻlidagi bir afgʻoniy sadaqa yettiyuz ming, bir namoz qirq toʻqqiz million savob boʻlishi, bu savob faqat shu yerda erishilganligi, ishimiz savob boʻlgani uchun katta ishtiyoq bilan aytiladi chunki dinning kelib chiqishi va asosi.

Javob:

Avval ushbu hadisni o‘rganishimiz kerak, so‘ngra uning dalillarini o‘rganib chiqamiz va oxirida uning misollarini muhokama qilamiz.

Ali, Abu Dardo, Abu Hurayra, Abu Imoma, Abdulloh ibn Umar, Jobir va Imron ibn Husayn roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qiladilar:
من أرسل بنفقة في سبیل الله و أقام في بیته فله بکلّ درهم سبعمئة درهم، و من غزا بنفسه في سبیل الله و أنفق في وجه ذلک فله بکلّ درهم سبعمئة ألف درهم؛ ثم تلا هذه الایة: و الله یضاعف لمن یشآء”
Tarjimasi: Kim Alloh taolo yo‘lida nafaqa qilsa va uyida tursa, Alloh taolo unga bir dirhamga yetti yuz dirham, bir dirhamga yetti yuz ming dirham savob beradi.  Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Alloh taolo o‘zi xoxlagan bandalariga ko‘proq ajr beradi, degan oyatni o‘qidilar.
Yana bir joyda Muoz roziyallohu anhu rivoyat qiladilar: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “انّ الصلاة و الصیام و الذکر تضاعف علی النفقة في سبيل الله بسبع مئة ضعف”.
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam aytadilar: “Alloh taolo yo‘lida namoz, ro‘za va zakot yetti yuz barobardan ziyod moddiy sadaqadir.  Natija shuki, bir so‘m yetti yuz ming, so‘ngra yetti yuz mingga ko‘paytirilsa, qirq to‘qqiz kr bo‘ladi, demak, bu hadis emas, balki ikki xil rivoyatdir.

Birinchisi: ularni bir-biriga ko’paytirib, undan 40 million daromad olish hadislarning kayfiyatiga va savol o’rnini buzishdir.

Ikkinchidan: Yuqoridagi ikkala hadis ham naql zanjiri jihatidan zaifdir, hadis ilmining asoslari shundan iboratki, zaif hadisni zikr qilishda uning zaif tomonini aytib o‘tish kerak va bu yerda bunday emas.

Uchinchidan: Agar diqqat bilan qarasangiz, har ikki hadisda ham “Sabil Alloh” zikri, birinchi hadisda esa “G‘azva” so‘zi zikr qilingan bo‘lib, bunda aniq mujohidlarga ishora qilinadi.

Ummatning barcha faqihlari “Sabil Alloh” kalimasi qayerda zikr qilinsa, bu jihod ma’nosini bildiradi, shuning uchun yuqoridagi rivoyatlarni dalil sifatida qabul qilsak ham, jihod va mujohid ma’nosini bildirgan.

Alloh taolo bizlarga dinni to’g’ri bilishni nasib etsin.

leave a reply