Shahid Muhammad Umar Taqaballah, Haji Vazirning o‘g‘li va Haji Minkning nabirasi, 1998-yilda Logar viloyati markazidagi Dasht Bahari qishlog‘ida dunyoga kelgan.
Hayotining dastlabki yillarida o‘zini Alloh taoloning dini uchun madrasaga va jang maydoniga bag‘ishlagan edi. Yoz faslida jihod va qish faslida ilm olish uning hayotidagi ustuvorliklari edi.
2018-yilda u Nangarhor viloyati markazidagi Muhammadiya jamiyatiga qo‘shildi. Lekin hali o‘z darslarini yaxshi boshlamagan ham ediki, undagi jihodiy jazba ustun keldi. Uch do‘sti bilan piyoda tarkibga borib, ammo Chaparhar tumaniga yetganda ISHID tomonidan tirik qo‘lga olindi.
Qamoqxona Sharoiti:
Shahid zindoni o‘z ko‘zi bilan ko‘rgan holatni shunday tasvirlagan edi:
ISHID va amerikaliklar bir nechta o‘xshash odat va amallarga ega edilar. Qo‘lga olingan zahoti urishni boshladilar, kattalari ham, kichiklari ham la’nat va tahqir bilan muomala qilishar edi. Ular meni oziq-ovqat va quruq non bilan juda ko‘p azoblashdi; oziq-ovqat juda kam edi yoki non ikki-uch haftadan beri tamoman yeyishga yaroqsiz edi. Xullas, menga insoniy muomala qilishmadi.»
Men Bagramdagi mahbuslardan eshitgan edimki, amerikaliklar ham ularni oziq-ovqat bilan azoblashgan ekan. ISHIDning so‘roq qilish usuli xuddi Bagramdagi amerikaliklarning so‘roqqa olishiga o‘xsharedi; yarim kechada kelib bizni so‘roqqa olib ketisharedi, turli savollar berisharedi, lekin biz faqat bitta narsani aytib turardikki, biz Tolibon madrasasi talabalarimiz.
So‘roq qiluvchilar to‘liq chet ellik edi; ruslar, o‘zbeklar, panjobiylar, afg‘on tadqiqotchilari esa juda kam edi.
Ammo ular bizga qilgan eng katta zulm shunda ediki, o‘n kun tunu kun bizga namoz o‘qishga ruxsat bermadi va biz faqat ishora bilan namozlarimizni o‘qirdik.
So‘ng ular bizga shariat darslarini boshlaymiz, deb aytdilar. Ularning so‘zlariga ko‘ra, shariat darslari har kuni ertalab o‘n daqiqa va kechqurun o‘n daqiqa vaqt olaredi, lekin shariat darslari shunchaki hadislar va to‘rt imomning ta’limotlarini rad etishdan iborat edi.
Olti oylik qamoq davomida ba’zida bizga qizil kiyimlar kiydirib, bo‘ynimizni kesish va boshimizni olish uchun tayyorlashdi, lekin yana ishni kechiktirib turishdi.
Qiziq tomoni shundaki, oxir-oqibat ISHIDga qarshi shunday bombardimon boshlandi-ki, bir marta qamoqxona xonasining yarim devori vayron bo‘ldi.
Ammo ozod bo‘lgach va ularning mag‘lubiyatini bilganimda, keyinchalik tushundimki, ularning tashviqotiga aldanib ularning huzuriga kelganlar bechora sodda odamlar bombardimon qilinaredi va shu tariqa boshqalarni jalb qilishga zamin yarataredi.
Olti oylik qamoqdan so‘ng, mening oilam Chaparhar tumani oqsoqollaridan bir nechtasini yubordi, oqsoqollar vositachilik qildilar va har bir mahbus uchun 125,000 afg‘oniy to‘lab ozod bo‘ldik.
Do‘stlaridan biri hikoya qiladi: «Biz Haqqoniya madrasasi yonida xona ijaraga olgandik, bir kecha yig‘i ovozini eshitdim, boshimni ko‘tardim va ko‘rdimki, shahid zindoni yig‘lab, zorlanib Alloh taolodan shahodat so‘rayapti.»
Oxir-oqibat Alloh taolo uning duosini qabul qildi; shahid zindoni taqabbalah, Logar viloyatining markazi Vazirkala shahrida, fathdan bir oy oldin ikki do‘sti bilan birga komandolar bilan yuzma-yuz jangda shahidlikning eng oliy darajasiga erishdi.
Nahsubuhu kazalik va Allohu hasibuhu!
Uning do‘stlaridan biri eslaydi:
«Amerikaliklar uning uyiga reyd uyushtirishdi, ertasi kuni biz uning holidan xabar olish uchun uyiga bordik. Uni amakibachchasi, Sulton Muhammad Masum bilan ko‘rdik (Masum ham Logar viloyatining fath kunida shahid bo‘lgan). Men unga dedim: ‘Bolalar, qanday qilib amerikaliklar sizni olib ketishmadi?’ U kulib dedi: ‘Ikki kishi ham uy tomida uxlab yotgan edik, reyd boshlanganda Oyatul Kursiyni o‘qidik va o‘zimizni yopinchoq bilan yopdik, shundan so‘ng Alhamdulillah oxirigacha bizga e’tibor berishmadi.’» didi