Muftiy Hamas Enqiadiy
Alloma Siyutiy rahimahulloh aytadilar: “Lula al-ulamo lakan nas kalbhaim” Agar olimlar bo’lmasa, odamlar chorva (hayvon) kabi bo’lardi, demak, odamlarning hayoti chorvaning hayotiga o’xshaydi.
Fozil olimlar jamiyatning chirog‘i bo‘lib, tayanch mavqeiga ega; Olimi bo’lmagan yoki olimlar bilan aloqasi bo’lmagan har qanday jamoa yaxshi emas, bunday jamiyat oxirat hayotini yaxshilash uchun olimlar bilan suhbatlashishni va muloqot qilishni afzal ko’rishi va hayotini ahliga muvofiq ravishda o’tkazishi kerak.
Jamiyatdagi olimlarning zimmasidagi farz insonlarni dinga da’vat qilish, yomon ishlardan qaytarmoq, yaxshilikka buyurmoqdir.
Bu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning: “Ad-Din an-Nasiha”, “Din nasihatga to‘la” demakdir, deganlari (Buxoriy va Muslim).
Olim juda yumshoq ohang va eng yaxshi usul bilan odamlarni dinga da’vat qilishi kerak; Da’vat qilayotganda ham muloyim, qizg‘in va qattiqqo‘l bo‘lmay, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam odamlarni qanday da’vat qilgan bo‘lsa, xuddi shunday dinga da’vat qilsin.
olimlar jamiyatni halokatga olib keladigan, adovat va hasadni keltirib chiqaradigan ixtilofli masalalardan saqlanishlari, har bir diniy buyruqni peshonasi ochiq harom bilan yetkazishlari kerak.
Ortiqcha narsalardan qochish; Shariatda ekstremizmga o‘rin yo‘q. Jamiyat dinsiz va da’vatsiz qolsa, mas’uliyat olimlarga yuklanadi.
Olimlarning farzi Rasululloh sollallohu alayhi vasallam va ummatning salaflari izidan borishdir; Diniy masalalarda siz hech kimdan qo’rqmasligingiz yoki hech kimning ta’siriga tushmasligingiz kerak.
Payg’ambarimiz shunday buyuradilar: Odamlardan qo’rqish sizni gapirishdan va haqingizni izhor qilishdan to’xtatmasin, chunki haqiqatni aytish o’lim ham, rizq ham keltirmaydigan ulug’ ishdir.
Yana shunday deganlar: “Jihodning eng yaxshisi podshoh yoki zolim hukmdorga haqiqatni gapirishdir”.
Olimning tafakkuri va nazariyasi keng qamrovli, nazariy cheklovlardan xoli, xurofot va yo‘nalish, etnik va lingvistik mansublikdan uzoq bo‘lishi kerak.
Hozirgi vaqtda olimlarning alohida mas’uliyati yosh tabaqaning fikriy tuzilmasi va islomiy tuzumni himoya qilish qilishdir.
Har bir olim mavjud tuzumni himoya qilish va himoya qilishni o‘z burchi deb bilishi kerak.
Olim ochko’z bo’lmasligi kerak; U dunyoning nafslaridan uzoq turishi kerak. Olim islom nizomida mansab egallash mas’uliyatini o‘z zimmasiga olmasdan, balki islom nizomida faoliyat yuritishni o‘zining farzligi deb bilishi; niyati va borar joyi dunyoviy mavqe va maqsadlar bo‘lgan olim ana shunday ilmning savobiga sazovor bo‘ladi.
Bugun jamiyatimiz va fuqarolarimiz g‘aflatda bo‘lib, islomiy tuzumga to‘sqinlik qilayotgan bo‘lsa, dunyo javobgar; U jamiyatni islomiy tuzum ustida to‘plashi, uni islom nizomining yaxshilik va ne’matlaridan xabardor qilishi va odamlarni Islomiy tuzumdagi huquqlaridan foydalanishga, har qanday sharoitda ham uni himoya qilish va himoya qilishga undashi lozim.
