Abu Hajar al-Kurdiy
DAISHning “Hajar al-Asvad” hududiga hujum qilishi va uni egallashi
DAISH nomi tilga olinsa, musulmonlarning xotirasida darhol ushbu guruhning jinoyatlari va xiyonatlari gavdalanadi va hamma DAISHning zaharli xanjarining asosan ahl al-sunnatning yuragiga sanchilganiga ishonadi. Shomning katta qismini Nasiriy kuchlari tomonidan qayta egallanishida DAISH muhim rol o‘ynagan.
Ular ahmoqona va asossiz bahonalar bilan sunniylar yashaydigan hududlarga hujum qilib, ularni mujohidlar tasarrufidan chiqarar va qisqa vaqt ichida uni Bashar Asad kuchlariga topshirar edi. DAISH oldin mujohidlar qo‘l ostida bo‘lgan yuzlab joylarni va bazalarni o‘z nazoratiga oldi va qisqa vaqt ichida u yerdan chiqib, uni Eron va Nasiriy kuchlari tasarrufiga o‘tkazardi. Ana shunday joylardan biri, janubiy hududda va Yarmuk lageri yonida joylashgan Hajar al-Asvad hududidir. Ushbu hudud 2015-yilda DAISH tomonidan bosib olindi.
Bag‘dodiy fitnachilarining Hajar al-Asvad hududini qanday egallagani haqida yozishdan oldin, bu hududning strategik ahamiyati haqida bir nechta jihatlarni eslatish lozim.
Hajar al-Asvad hududi Suriya mujohidlari va hattoki Bashar Asad hukumati uchun quyidagi sabablarga ko‘ra strategik ahamiyatga ega edi:
1. Damashqqa yaqinlik
Hajar al-Asvad Damashqning janubida joylashgan va uning poytaxtga yaqinligi sababli ushbu hudud mujohidlar uchun hukumat kuchlariga qarshi muhim operatsion baza sifatida xizmat qilardi. Ushbu hududni nazorat qilish mujohidlar uchun Damashq va uning atroflariga hujum va harbiy operatsiyalarini osonlashtirish imkonini berardi, bu yer Suriya hukumatining kuch markazi edi.
2. Yarmuk lageri bilan chegaradoshlik
Hajar al-Asvad Suriyadagi eng yirik Falastinliklar lageri Yarmuk lageri bilan yonma-yon joylashgan edi. Yarmuk lageri aholisi, inson resurslari va siyosiy ahamiyati bilan turli guruhlar uchun juda katta ahamiyatga ega edi. Hajar al-Asvadni nazorat qilish mujohidlarga ushbu lager ustidan ham nazorat o‘rnatish va uni kuch va logistika manbasi sifatida ishlatish imkonini berardi.
3. Ta’minot va qo‘llab-quvvatlash yo‘llari
Bu hudud mujohidlar qurol va resurslarni ta’minlash uchun foydalangan muhim ta’minot yo‘llari bo‘ylab joylashgan edi. Hajar al-Asvad janubdan Suriyaning markaziy hududlariga va aksincha kuchlar va resurslarni o‘tkazish uchun muhim hudud sifatida xizmat qilardi.
4. Mujohidlar uchun boshpana
Hajar al-Asvad boshqa hududlardan chekingan ko‘plab Suriya mujohidlari uchun xavfsiz boshpana sifatida xizmat qilardi. Jihodiy guruhlar boshqa hududlarda qiyinchiliklarga duch kelgandan keyin ushbu hududga chekinib, kuchlarini qayta tiklash uchun kelar va u yerdan o‘z operatsiyalarini davom ettirishardi.
5. Atrofdagi hududlarga ta’sir o‘tkazish
Hajar al-Asvadni nazorat qilish ahl al-sunnat guruhlariga atrofdagi hududlar, jumladan, Damashq janubidagi qishloq joylari va atroflarida ta’sir o‘tkazish imkonini berardi. Bu hudud harbiy va logistika bazasi sifatida Damashqning boshqa muhim hududlariga kirib borish uchun muhim ahamiyatga ega edi.
