Shekib Jalol
Haqiqatan ham, bugungi dunyoda har bir daqiqada o‘zgarish mavjud va dunyo tinimsiz aylanishda bo‘lib, jarayonlar o‘ta tezlik bilan ro‘y bermoqda. O‘zgarishlar shunday tez sodir bo‘ladi-ki, hatto kuzatuvchi ham hayron bo‘lib qoladi. Noto‘xtovchilik shunchalik kuchli bo‘ldiki, hech qanday tahlil o‘z barqarorligini saqlab qololmaydi va hech bir kuzatuvchi o‘z e’tiqodini yakuniy va doimiy deb hisoblamaydi.
Hodisalarning tezda paydo bo‘lishi, o‘sishi va boshqa tomondan, aslida ildizga ega bo‘lmagani uchun, tezda yo‘q bo‘lishi va yo‘qolishi ko‘rinadi. Bu o‘zgaruvchan dunyoda agar biz DAISh (ISHID) teraktchi guruhiga qarasak, bunday guruhlarsiz dunyo qancha tinch va barqaror bo‘lishini tushunishimiz mumkin. (ISHID) DAIShsiz dunyo, shunday go‘zal va tinch bo‘ladiki, hatto eng ijobiy fikrga ega bo‘lgan insonlarning tasavvurida ham bunday tasvir bo‘lmaydi.
DAISh (ISHID) hodisasi butun dunyoda insonlar ongida shunday qo‘rquv yaratganki, hech qanday tinchlik qolmadi. DAISh(ISHID) o‘zining teraktlari bilan, hech qanday insoniy yoki diniy chegaralarni tan olmasdan, dunyoda keng tarqalgan qo‘rquvni tarqatgan edi. Agar biz DAISh (ISHID) va uning g‘oyalarini o‘z ichiga olgan guruhlar yo‘q bo‘lgan dunyoni tasavvur qilsak, unda juda tinch va tinchlikka intiluvchi bir dunyo mavjud bo‘ladi.
Yangi avlod va zamon, avvalgi davrlar va avlodlarga qaraganda tinchlik va osoyishtalikka ko‘proq muhtoj va tinch hayot kechirishga harakat qilmoqda. Yangi avlodning hayotidagi yo‘qotilgan narsa tinchlik va farovonlikdir. Bu omilni yo‘qotadigan yoki tahdid qiladigan har bir narsa, yangi avlodning fikrida o‘rin olmaydi va ular uni nafrat bilan qarshi oladi. Aslida, terrorizm va qo‘rquv hodisasi islomiy fikrlar va ta’limotlarda ham o‘rin topmagan va u qat’iyan rad etilgan.
Agar DAISh (ISHID) hozirgi yo‘lini davom ettirsa va shu tarzda boshqa qadamlar qo‘ysa, dunyoni qorong‘ulik va halokatga aylantiradi. Lekin agar biz bugungi dunyodagi ijtimoiy va diniy hayotga ijobiy nazar tashlasak va insoniyatning kelajagi uchun yaxshilik va ijobiy fikr asosida DAISh (ISHID) va unga o‘xshash qorong‘u fikrli guruhlarni dunyodan olib tashlasak, dunyo qanday go‘zal va tinch bo‘lar edi. (ISHID) DAIShsiz dunyo, juda tinch va xavfsiz bo‘ladi.
DAISh(ISHID) fikrida, qo‘rquv va terror hodisasi bir asos sifatida mavjud va shu asosga tayangan holda o‘z mavjudligini oqlaydi. (ISHID) DAIShsiz dunyo aslida tinchlikni va osoyishtalikni izlayotganlar uchun o‘sha dunyo bo‘ladi; chunki (ISHID) DAIShsiz dunyoda hech qanday qo‘rquv yo‘qki, bu o‘zgartirilmagan holda insonlarga majburiy tarzda yuklanadi.
(ISHID) DAIShsiz dunyoda jinoyatchi o‘z jazosi bilan tanishadi, lekin zulm qilingan kishi jazodan omon qoladi. (ISHID) DAIShsiz dunyoda, nohaq va gunohkor birgalikda yo‘q olmaydi. Kimki yo‘q qilinishga loyiq bo‘lsa, yo‘q qilinadi, kimki mukofot va hayotga loyiq bo‘lsa, hayoti go‘zal va baxtli o‘tadi.
(ISHID) DAIShsiz dunyoda, dunyo suhbat maydoniga aylanadi va kurashlar diniy tamoyillar, insoniy asoslar va axloqiy ta’limotlar asosida boshqariladi. (ISHID) DAIShning mavjudligida hech kim o‘zi xavfsiz bo‘lmaydi, hech qanday fikr va e’tiqod zo‘ravonlikdan xoli bo‘lmaydi va hech bir inson inson sifatida xavfsiz bo‘lmaydi. DAISh (ISHID) va uning qorong‘u g‘oyalari hukmron bo‘lgan dunyoda inson, haqiqatan ham inson bo‘lmaydi, chunki ular fikrlarida irqchilik g‘oyasi mavjud va bu g‘oya ularning ongida yonayotgan bo‘lsa, ularning insoniyatga bo‘lgan qarashlari o‘zgarishsiz qoladi.
(ISHID)DAIShsiz dunyo ijobiy va barqaror qadamlar bilan rivojlanadi. (ISHID)DAIShsiz dunyoda quyidagilar bu qadar kuchli bo‘lmaydi: sudsizlik bilan qasos olish, umumiy qo‘rquv, inson shaxsiga hurmatsizlik va insoniy sha’nni inkor qilish. Kelajakdagi munozaralarda, bu masalalarga yanada ko‘proq to‘xtalamiz va turli tahlil va qarashlarni o‘rganamiz