Abu Huzayfa
Daish o‘zining maqsadlarini amalga oshirish uchun fikrsiz yoshlarni samarali tarzda foydalanadi va bu borada turli taktikalardan foydalanadi. Mana, Daish odamlarni jalb qilish va boshqarishda foydalanadigan eng muhim yo‘llardan ba’zilariga to‘xtalib o‘tamiz:
1. Ekstremistik propaganda: Daish ijtimoiy tarmoqlar va internet orqali ekstremistik propagandalarni kengaytiradi. Ular videolar, ovozli xabarlar va yozuvlardan foydalanib, o‘zlarining ekstremistik nazariyalari yordamida xalifalik to‘g‘risida yolg‘on gapiradi. Zulm, vahshiylik va jihod haqida asossiz gaplar aytib, fikrsiz odamlarni jalb qilishga harakat qiladi.
2. Islomiy xalifatning yolg‘on tasviri: Daish o‘z hukmronligi ostidagi hududlarni e’lon qilishda harakat qilib, go‘yoki barcha narsalar islomiy tamoyillar asosida boshqarilayotganday ko‘rsatishga harakat qiladi. Ular maktablar, shifoxonalar va bozorlardan videolar tarqatadi, xalifalikni to‘liq adolatli va islomiy tarzda boshqarilayotganday ko‘rsatadi. Masalan, Daish “Xalifatning kundalik hayoti” degan videolar tarqatib, odamlar tinchlik va ibodatda yashayotganini namoyish qiladi. Bu bilan ular xorijiy musulmonlarni soxta xalifatga ko‘chishga undaydilar, lekin aslida bu hududlarda zulm, nohaqlik va adolatsizlik avj olgan va ko‘pchilik tasvirlar soxtadir.
3. Fikr tarbiyasi: Daishning mafkurasi diniy ekstremizmga asoslanadi. Ular diniy mavzularni buzib ko‘rsatishga harakat qiladi va o‘z fikrlarini xalifalikni yaratish uchun harakat qilayotganday taqdim etadi. Ular Qur’oni Karim va Payg‘ambarimiz (s.a.v.) hadislarini noto‘g‘ri talqin qilib, odamlarni o‘z soxta xalifatlarida ishtirok etishga ishontiradilar.
4. Ijtimoiy bosim va tahdid: Ba’zi hududlarda Daish odamlarni zo‘r yoki bosim orqali o‘ziga jalb qiladi. Ular oilalarni turli yo‘llar bilan tahdid qiladi va ularga nisbatan zo‘ravonlik ko‘rsatadi. Jamiyatda qo‘rquv va vahshat yordamida odamlarni o‘z qatorlariga qo‘shib, ularga zulmdan qutulish yo‘li sifatida Daishga qo‘shilishni tavsiya qiladi.
5. Hissiyotlardan foydalanish: Daish yoshlarning umidsizligi va ruhiy holatlaridan foydalangan holda, ularni zulm va nohaqlikka qarshi urushga chaqiradi va ularga yolg‘on va’dalar beradi. Propagandalarida ular yoshlarni shahid bo‘lish nomi bilan jannat hayotiga va’da beradilar. Ular yoshlar oldida shunday yolg‘on suratni taqdim etadiki, agar ular Daishga qo‘shilib, urushda ishtirok etishsa yoki o‘zlarini portlatishsa, “shahid” bo‘lib to‘g‘ridan-to‘g‘ri jannatga kiradilar va oilalari Alloh tomonidan katta savobga ega bo‘lishadi.
6. Moliyaviy rag‘batlar: Daishning moliyaviy yordam va va’dalari, iqtisodiy muammolar yoki ishsizlikdan qiynalayotgan odamlarni rag‘batlantiradi. Bu guruh odamlarni yaxshi maosh, oila qo‘llab-quvvatlanishi va go‘yoki go‘zal hayot imkoniyatlari bilan jalb qiladi.
7. Reklamalarda bolalardan foydalanish: Daish reklamalarda bolalardan ham foydalanadi va ularga “Xalifatning sherlari” nomini beradi. Ular bolalarni harbiy lagerlarda tarbiyalaydi va ularga qurol bilan ishlash va mafkura o‘rgatadi. Bu bilan ular zamonaviy bolalar va kelajak avlodlarga mafkuraviy (ideologik) urushni o‘tkazishni maqsad qilgan.
Agar biz Daish va ularning fikrlarini chuqur o‘rganadigan bo‘lsak, shubhasiz, Daishning maqsadi Islomiy buyruqlarni bajarish emas, balki Islomni yomonotliq qilish va kufrona fitnalarni yaratishdir. Shuning uchun ular har doim va hamma joyda Islom shariati, ayniqsa, jihod, xalifalik va shariat chegaralari haqida noto‘g‘ri talqin keltirib chiqarganlar.
Ular begunoh odamlarni jihod nomi bilan o‘ldiradilar va o‘z jinoyatlarini diniy jihatdan oqlaydilar, aslida esa Islom tinchlik, sabr-toqat va adolat dinidir.
Daish shuningdek, hozirgi davrda o‘z yo‘li, strategiyasi va maqsadi faqatgina qonuniy Islomiy xalifatni barpo etish ekanini da’vo qiladi. Shuning uchun, kim ularni qo‘llab-quvvatlamasa yoki ularga qarshi chiqsa, uni kofir deb hisoblab, o‘limga mahkum qiladi. Bu takfir nazariyasi aslida Islom dini asoslari bilan to‘liq ziddiyatda.
Musulmonlar bilishi kerakki, Daish va unga o‘xshash guruhlar haqiqiy Islom vakillari emas va ular xalifatni yaratish uchun paydo bo‘lmagan. Odamlar o‘zlarini bunday buzilgan nazariyalardan himoya qilishlari va o‘zlarini bilim, ilm-fan va diniy buyruqlar bilan qurollantirishlari kerak, shunda Daish xorijlarning yolg‘on propagandalariga tushib qolishmaydi.
Ogohlik va ta’lim bu ekstremistik fikrlarga qarshi eng yaxshi quroldir. Musulmonlar o‘z bilimlarini Islom ulamolaridan va ishonchli manbalardan olishlari va har qanday ekstremistik harakat va g‘oyaga qarshi turishlari kerak.
