Muallif Tohir Ahrar
Oltinch e’tiroz:
(وَلْتَکُن مِّنْکُم امَّةٌ یَدْعُوْنَ الَى الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَونَ عَنِ الْمُنْکَر)
Alloh taolo aytadi: Sizlardan odamlarni yaxshilikka chorlaydigan, yaxshilikka buyurib, yomonlikdan qaytaradigan bir toifa bo‘lsa, ular najot topadilar.
Yuqoridagi oyatda Alloh taolo faqat amr va yomonlikdan qaytaruvchilarnigina chaqirib, bunday toifaning mavjudligini zarur qilib qo‘ygan, bu yerda jihod va mujohidlar haqida so‘z yuritilmagan.
Javob:
Bu oyatda Alloh taolo uchta narsani zikr qilgan:
1_ “یدعون الی الخیر”
Ihson ikki turda; To’liq va to’liqsiz. Komil ezgulik mukammal din deyiladi; Ya’ni, bu toifa kishilarni e’tiqod, ibodat, jihod, savdo-sotiq, rizq-ro’z, muloqot va axloqni o’z ichiga olgan komil dinga da’vat qilishi kerak.
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bir hadisi shariflarida jihodni to‘liq din deb ataganlar va shunday deganlar:
“اذا ترکتم الجهاد فسوف یسلط الله علیکم الذلة حتى ترجعوا الى دينکم”
Alloma Xalil Ahmad Saharanpuriy rahimahulloh “Badal ul-majhud” asarida dinning ma’nosi jihoddir, deb yozadi.
2_ “یأمرون بالمعروف”
Bu yerda buyruq so‘zi talab emas, transsendensiya masalada shart; Ya’ni, amrni ma’lum qiladigan toifa kuch va ustunlikka ega bo‘lishi kerak, quvvat faqat jihodda bo‘ladi, yaxshi amallarni talab qilish esa savobli ishdir, lekin bu toifa namuna emas.
3_ “و ینهون عن المنکر”
Alloh taolo bu jamoatning uchinchi burchini yomonlikdan qaytarishni zikr qildi va yomonlikdan qaytarilishi uchun jihod orqali erishiladigan kuchli shart bor.
Ba’zilar “Nahi an al-munkar” qilmaslik uchun sabab izlaydilar, ular bizning faoliyatimizga to’sqinlik qiladilar va odamlar ularni yomon ko’radilar, bu bema’ni sabab va haqiqatdan yiroq, shuning uchun yuqoridagi oyatning haqiqiy namunasi Jihoddir. Mujohidlar, jihod esa dinning barcha tarmoqlarini faol va kuchli ushlab turishdir.
