Muallif: Mobarez Heravi

Bosqinchilik davrida Kobul yollanma ma’muriyatining qobiliyatsizligi va bosqinchilar mavjudligining salbiy oqibatlari tufayli Afg’oniston IShIDning muhim joylaridan biriga aylandi va ayniqsa Iroq va Suriyada ularning go’yoki xalifaligi yo’q qilinganidan keyin ular o’z faoliyatining markazi sifatida ushbu mamlakatni tanladilar.

O‘sha paytda bu guruh faoliyatining aksariyati Nangarhor va Jauzjonda, bosqinchilar va ularning ichki yollanma askarlari ko‘z o‘ngida bo‘lib o‘tgan va ko‘pchilik Amerika Xavorijlardan Islom Amirligiga qarshi so‘nggi qurol sifatida foydalanayotganiga ishongan edi.

Ammo Islom Amirligining barpo etilishi bilan Afg‘onistondan IShIDning ko‘rpasi olib tashlandi va bu guruhning aldangan xalqi Islom Amirligi sog‘uvchilari bilan to‘qnash kelish imkoniga ega bo‘lmadi.

IShIDning xorijiylari oʻz xalqining jangovar ruhini yoʻqotib, Afgʻoniston hududidan siqib chiqarilgach, mintaqa davlatlarining, xususan, Pokiston va Tojikistonning razvedka quroliga aylandi.

Shunday tarzdaki, Al-Musrad departamenti tomonidan oshkor qilingan hujjatlarga ko‘ra, bu takfirchi guruhning qora yuzi hammaga ko‘proq ko‘rinib turdi va endi musulmon ummatida xavorijlarning yollanma ekanligi haqida hech qanday shubha qolmadi.

Pokiston bu guruh aʼzolarini oʻz hududida oʻz gʻayriqonuniy manfaatlarini taʼminlash uchun oʻrgatayotgan boʻlsa, chegaraning narigi tomonida esa, sodda tojik yoshlarini yollash uchun zamin yaratib, oʻz ishiga katta xizmat qilgan .

Pokiston va Tojikiston Markaziy Osiyoda bu fitnani saqlab qolishda katta rol o‘ynadi va uni qayta tiklash uchun aniq choralar ko‘rdi.

Oxirgi holatda Pokiston Bosh vaziri Shahboz Sharif Tojikistonga ikki kunlik safar bilan borgan va u yerda Tojikiston prezidenti bilan ham uchrashgan.

Bu safardan maqsad ikki tomonlama munosabatlar, savdo-sotiq va mintaqaviy aloqalar boʻlsa-da, yaqqol koʻrinib turibdiki, Afgʻoniston Islom Amirligi hukmronligi ostidagi taraqqiyotning ortib borayotgani va ayniqsa, yaqinda oʻtkazilgan Doha uchrashuvi bu davlatni dunyoga yaqinlashtirdi, har qachongidan ham, U yoqmadi va hurmatsiz qo’shnilar uchun ko’zni qamashtirdi.

Ozod va mustaqil Afg‘oniston ularning ko‘zlarida xo‘rlikka o‘xshab, bu mujohidlar obod mintaqaning taraqqiyotini ko‘rishga toqat qilolmagani bois, unga qarshi turishga harakat qilmoqdalar va go‘yo bu safar o‘zlariga o‘t qo‘yish niyatida edilar natijatda o’z soqollari yondi.

Ha! IShIDning qayta tiklanishi va bu barbod bo‘lgan loyihaning ishga tushirilishi nafaqat Afg‘oniston islomiy tuzumiga zarar yetkazadi, balki aksincha, o‘zlarining soxta hukumatlari poydevorining qulashiga sabab bo‘ladi, buni vaqt o‘tishi tasdiqlaydi. İnshollah