Abdan Safiy

Bir necha kun oldin Pokistonning eng yirik shahri Karachi-da xitoylik fuqarolarni ham o‘z ichiga olgan, bir necha pokistonlik askarlarning o‘limiga va ko‘plab boshqalarning yaralanishiga sabab bo‘lgan bomba o‘rnatilgan avtomobil hujumi sodir bo‘ldi. Ushbu voqea Pokistonning noqulay xavfsizlik vaziyatini yanada aniqroq ko‘rsatdi va xavfsizlik idoralarining xavfsizlik mavjudligi haqidagi da’volarini savol ostiga qo‘ydi. Bu hujum hukumatning xavfsizlik choralari haqida jiddiy savollarni keltirib chiqardi.

Pokiston boshqa davlatlar, ayniqsa qo‘shni davlatlarning ichki ishlariga aralashishni o‘z huquqi deb biladigan kam sonli davlatlardan biridir; Pokistonning aralashuvi faqat nutq va suhbatlar bilan cheklanmaydi, balki davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlanadigan vakil guruhlarni ham qo‘llab-quvvatlaydi va kerak bo‘lganda ularni boshqa davlatlarga qarshi yomon siyosiy maqsadlar uchun ishlatadi.

Pokistonning bu aralashuvi va buzuvchi faoliyatlari haqida yuzlab hodisalar va aniq dalillar mavjud bo‘lib, ularni keltirish mumkin; ammo agar faqat so‘nggi yillardagi voqealarga qaralsa, Pokistonning dunyo va qo‘shni davlatlar uchun tahdidi ochiq-oydin namoyon bo‘ladi.

Pokiston har doim terrorizm va korruptsiyani qo‘llab-quvvatlab kelgan; dunyoning qayerida buzuvchi voqea sodir bo‘lsa, unda Pokistonning aralashuvi quyosh kabi ravshan va aniqdir.

So‘nggi ikki yil ichida Rossiya, Afg‘oniston va Eronda sodir bo‘lgan hujumlarning aksariyatida Pokiston idoralari to‘g‘ridan-to‘g‘ri ishtirok etgan. Pokiston bu hujumlarning barchasini o‘zining vakil guruhi bo‘lgan Xurosondagi Daish orqali amalga oshirgan, uning rahbarlari va jangchilari Pokistonning Balujiston mintaqasida joylashgan va Pokiston idoralari nazorati ostida faoliyat yuritadi.

Pokiston qo‘shni davlatlarda so‘nggi hujumlar orqali mintaqadagi o‘z ahamiyatini isbotlash va og‘ir ahvolda bo‘lgan moliyaviy qo‘llab-quvvatlashni qo‘lga kiritishga urinmoqda. Pokiston hatto o‘zining do‘st davlati bo‘lgan Xitoy fuqarolariga ham hujum qildi; ammo yana bu hujumning aybini Afg‘onistonga yuklab, o‘zini jabrlanuvchi qilib ko‘rsatdi.

Pokistonning Shangli tumanida, joriy yilning mart oyida, Xitoy muhandislari bomba yuklangan avtomobil hujumiga uchradi, ammo ayb Afg‘onistonga yuklandi! Bu da’vo shu qadar ahmoqonaki, hatto Pokistonning o‘zida ham bu holat davlat idoralari uchun sharmandalik holatiga aylangan savollarni keltirib chiqardi.

Pokistonning da’vosiga ko‘ra, bu hujum rejasini Afg‘onistonda tuzilgan va portlovchi moddalar bilan to‘lgan avtomobil Chaman chegarasidan minglab kilometr yo‘l bosib, yuzlab xavfsizlik punktlaridan o‘tib, Shangliga yetib kelgan; bu avtomobil besh kun davomida benzin stantsiyasida turgan, lekin Pokiston amaldorlari va idoralari bundan umuman xabardor bo‘lmagan!

Shangli hujumi Pokiston idoralarining faoliyati oldida katta savol tug‘diradi, lekin asosiy savol shundaki, agar Shangliga bomba yuklangan avtomobil Afg‘onistondan kelgan bo‘lsa, kecha tunda Karachi-da Xitoy karvoniga qilingan hujum qanday sodir bo‘ldi? Bu hujum uchun bomba yuklangan avtomobil ham Chaman chegarasidan o‘tganmidi?!

Yolg‘on, hiyla va firib siyosati asosida qadam tashlayotgan Pokiston bunga javob bera oladimi? Pokiston hukumati Swabi va Momanddagi xavfsiz joylarga qilingan hujumlarga, davlat elementlarining yordamisiz amalga oshirilishi imkonsiz bo‘lgan bu hujumlarga qanday izoh bera oladi?!

Pokiston boshqalarga ayb qo‘yish o‘rniga, bu hujumlarning sababchilarini o‘z uylaridan qidirmog‘i kerak; chunki uning yolg‘on, firib va zulmga asoslangan siyosati tufayli odamlar nafratga to‘lgan va bu nafrat endi hujumlar shaklida namoyon bo‘lmoqda.

Pokistonning zulmiga qarshi barcha ezilgan xalqlar o‘z huquqlari uchun ko‘tarilgan, Pokiston endi nima qilishini bilmaydi; shuning uchun chalkashlikda boshqalarni ayblamoqda. Mashhur urdu shoir Rahat Indori o‘z she’rida shunday deydi:

“Lagegi aag to aayenge ghar kai zadd me Yahaan pe sirf hamara makan thodi hai”

Bu yerda yong‘in chiqqanda ko‘plab boshqa uylar ham yonib ketadi; chunki bu yerda faqat bizning uyimiz emas.

Pokiston yoqib yuborgan yong‘in endi o‘z uyiga yetib keldi; ammo uni o‘chirish uchun zarur kuch yoki qobiliyatga ega emas.